Mak polny. Lecznicza moc czerwonych płatków
„Siała baba mak, nie wiedziała jak…” Warto wiedzieć, że to właśnie z właściwości odżywczych i leczniczych maku polnego możemy korzystać bez obaw. Ten konkretny gatunek rośliny jest bogaty w witaminy A, C, D, E, zawiera w sobie wapń, fosfor, magnez, żelazo, cynk, mangan i miedź. W przeciwieństwie do maku lekarskiego, na bazie którego sporządza się morfinę i kodeinę, nie uzależnia, a pomaga w wielu dolegliwościach, jakich?
Teraz, gdy możemy cieszyć się widokiem malowniczych pól, urokliwie udekorowanych czerwienią maków, warto wiedzieć więcej o tej popularne w naszym kraju roślinie, kwiatami której w starożytnym Egipcie przystrajano grobowce. Najprawdopodobniej, rodzinną kolebką maku polnego jest rejon śródziemnomorski. W Polsce, obficie porasta przydroża, nieużytki oraz pola uprawne, na których cieszy się mianem nieustępliwego chwasta.
Mak polny – właściwości
Ziołolecznictwo korzysta przede wszystkim z płatków kwiatów maku polnego, które raczą nas swym urokiem każdego lata. Zawierają w sobie m.in. alkaidy, kwasy organiczne, sole mineralne, antocyjany i śluz. Napary z rośliny, wykazują działanie wykrztuśne, osłaniające, uspokajające i przeciwkaszlowe. Choć mak polny, kojarzony jest przede wszystkim z terapią bezsenności, poza tym jednak, że skutecznie ułatwia zasypianie, doskonale sprawdza się także przy uporczywym kaszlu, anginie, przeziębieniach, nieżytach górnych dróg oddechowych oraz biegunkach. Mak polny znalazł zastosowanie również w kosmetyce. Jego właściwości osłonowe są bazą wielu preparatów do higieny intymnej, płukania jamy ustnej, przemywania spojówek.
Lecznicze płatki
Późną wiosną i latem cieszą nas urokiem swej intensywnej czerwieni. Płatki maku zbiera się w maju oraz czerwcu, po czym starannie suszy. Surowiec można stosować pod postacią naparu i łączyć z innymi ziołami, np. z lipą, męczennicą cielistą, lawendą wąskolistną. Do sporządzania syropów, używa się sproszkowanych kwiatów.
Płatki maku działają na błony śluzowe górnych dróg oddechowych, zmniejszając stany ich podrażnienia. Fizjologicznie pobudzają ruchy nabłonka rzęskowego, ułatwiają odksztuszanie i hamują nadmierne odruchy kaszlowe Uspokaja i może powodować senność szczególnie u dzieci i osób starszych. Zewnętrznie, używa się naparu lub odwaru, aby zmniejszyć stany zapalne skóry i błon śluzowych. Mak polny jest szczególnie pomocy w suchym kaszlu i chrypce, zwłaszcza w połączeniu ze ślazem dzikim lub prawoślaz lekarski.
Z płatków maku można otrzymać czerwony atrament. Wystarczy zalać je niewielką ilością wrzątku, odstawić na kilka godzin, przecedzić, na koniec dodać łyżkę spirytusu. Czerwień maków wykorzystywana jest nie tylko do barwienia leków czy tkanin, dodaje koloru również winom i różnego rodzaju napojom.
Środki ostrożności
Przekroczenie zalecanych dawek może spowodować nudności oraz senność. Stwierdzono, że trawa zachwaszczona makiem powoduje zatrucia bydła. Nie stosuje się owoców maku polnego, ponieważ zawierają toksyczne alkaloidy. Zielone makówki są trujące.
Ziarnopłon wiosenny to mała roślina, o drobnych listkach, tworząca wiosną żółte dywany na skrajach lasów, w parkach i na łąkach. Lubi wilgotną glebę, dlatego znajdziemy go na terenach żyznych i podmokłych, jest naturalnym wskaźnikiem żyzności ziemi. Kwitnie od marca do maja.
Zbieramy jego liście i bulwki przed kwitnieniem. Świeże liście są lekko kwaskowate i warto łączyć je z warzywami korzeniowymi, to ciekawy dodatek do zup czy kanapek. Bulwki gotujemy w osolonej wodzie, podajemy doprawione sokiem z cytryny lub octem, służą jako urozmaicenie do dań głównych. Można też wykorzystać młode listki jako składnik wiosennej sałatki oczyszczającej organizm. Co do kwiatów i łodyg, istnieją źródła na temat tego, że są trujące – szczególnie podczas kwitnienia. Jednak w większości nie są ona poparte badaniami naukowymi, ale dla bezpieczeństwa lepiej ich nie jeść. Świeże liście ziarnopłonu zawierają duże ilości witaminy C, działają moczopędnie, napotnie, odtruwająco oraz pobudzają wydzielanie soków trawiennych. Macerat i nalewka z ziarnopłonu działa przeciwreumatycznie, antyseptycznie i odtruwająco.